Gambaran UMUM al-Ahmadiyyah Idrisiyyah ar-Rasyidiah ad-Dandarawiyyah

Secara umumnya pengasas ketiga bagi Tarekat Ahmadiah yang kita tahu ialah Sidi Muhammad bin Ahmad al-Dandarawi. Gelaran terakhir itu di nisbahkan pada satu tempat yang dikenali sebagai Dandarah yang berada dalam negeri Qina, Mesir. Beliau berasal dari keluarga bangsawan Maghribi dan berhijrah ke Mesir kerana ingin memerangi penjajah kafir yang berada di Mesir ketika itu.

Beliau sejak kecil lagi telah mula bersama dengan Sidi Ibrahim ar-Rasyid dan meninggalkan Dandarah dalam usia yang muda belajar mencari guru di Mekah dan Sufi yang terkenal ketika itu (Sidi Ibrahim). Seterusnya menerima Tarekat Ahmadiah dari gurunya itu tanpa wasitah maka lengkaplah Nama Tarekat sebagai Tarekat Ahmadiah Idrisiyyah ar-Rasyidiah ad-Dandarawiah.

Peraturan tambahan yang Sidi Muhammad lakukan semasa beliau memimpin Tarekat Ahmadiah ini ialah ucapan talqin “La-Illaha-illa Allah wa Allahu akbar" sebanyak empat kali bagi mereka yang ingin memasuki tarekat. Cara ini tidak terdapat saat mana Sidi Ibrahim memimpin tareqat.

Antara murid Sidi Muhammad ad-Dandarawi yang berasal dari Asia Tenggara dan khususnya dari Malaysia termasuklah  Tuk Shafi’i dari Kedah, Muhammad Said bin Jamaluddin al-Linggi dari Negeri Sembilan dan Abdul Samad bin Muhammad Saleh al-Kelantani atau lebih di kenali sebagai Tuan Tabal dari Kelantan.

Sidi Muhammad bin Ahmad al-Dandarawi meninggal dunia di Madinah pada tahun 1909 Masihi dan tugas beliau di gantikan oleh anaknya iaitu Sidi Abbas bin Muhammad. Sidi Abas bin Muhammad terus tinggal di Mekah sebagai pemimpin Tarekat Ahmadiah dan merupakan ahli Sufi yang terkenal di sana pada permulaan abad yang ke 20 Masihi. Diantara anak muridnya dari Malaysia ialah Tuan Haji Mansor bin Haji Muhammad Said, Haji Muhammad Nor dan keluarga Sheikh Haji Muhammad Said yang lain. Sidi Abbas akhirnya terpaksa meninggalkan Mekah kerana sikap kaum Wahabi yang tidak menyukai beliau. Beliau pulang ke Kaherah sehingga ke akhir hayatnya dan meninggal dunia pada tahun 1953 dan dikebumikan di Basatin dan terletak di dalam sebuah Masjid yang dikenali sebagai Masjid Imam al-Dandarawi Abu’l-Abas

Lantikan seterusnya ialah Sidi Amir Fadl bin Abas iaitu sebagai Pemimpin Keluarga al-Dandarawiah. Disebut sebagai al-Sufi huwa ibn al-hal yang mempercayai kepada konsep masa dan keadaan berubah dari satu masa ke masa yang lain. Beliau yang berterus-terang mengatakan bahawa keluarga Tarekatnya tidak sama dengan Tarekat Suffiyah Taqlidiah atau Tarekat Sufi ikut-ikutan yang lain yang mempunya motif-motif tertentu dalam perjuangannya. Ini kerana itu Usrah atau keluarganya berdasarkan kepada ajaran tasawuf dengan kadar dan falsafahnya tersendiri, yang pandangannya terpusat kepada peribadi Rasulullah s.a.w.

Beliau yakni Sidi Amir Fadl tidak pernah menyebut Tarekatnya sebagai Tarekat Ahmadiah atau Tarekat al-Dandarawiah tetapi sebaliknya yang selalu beliau sebut ialah usrah atau keluarga dan slogannya pula ialah “Allahu Akbar nanhu Muhammadiyyun wa liLlahi hamd” yang bermaksud Allah Yang Maha Besar dan kami semua adalah pengikut Nabi Muhammad. Dan oleh kerana ia di namakan usrah maka syarat masuknya juga adalah longgar, cuma yang pentingnya mempunyai cita-cita untuk menuju kepada keperibadian Nabi Muhammad s.a.w.

Maka kini kita masuk pula kepada perkembangan Tarekat Ahmadiah di Malaysia.

Seperti sedia maklum diatas tadi sudah di tulis yang murid kepada Pengasas ketiga Sidi Muhammad ad-Dandarawi yang masyhur ialah tiga orang semuanya. Jika mahu di ulas ketiga-tiganya ia akan jadi panjang berjela-jela. Lebih baik jika kita fokuskan kepada Sheikh Haji Muhammad Said bin Jamaluddin al-Linggi serta keluarganya  dari Negeri Sembilan lantaran hubungan kekeluargaan yang wujud kini di Pondok Rasah.

Biodata penuh beliau boleh anda semua dapati di sini agar lebih jelas akan peribadi beliau.

Setelah menerima Tarekat dari gurunya iaitu Sidi Muhammad ad-Dandarawi maka beliau di arahkan untuk kembali ke Tanah Melayu dengan maksud beliau telah di angkat sebagai Khalifah Tareqat Ahmadiah Idrisiyyah ar-Rasyidiah ad-Dandarawiah bagi kepulauan Melayu khusunya Tanah Semenanjung Malaysia manakala wakil di India pula adalah seorang murid beliau yang lain iaitu Sidi Abu Hasan al-Azhari.

Sheikh Haji Muhammad Said telah membuka kelas pengajiannya dan pusat kegiatan Tarekat Ahmadiah di Ampangan, Negeri Sembilan. Seterusnya beliau juga mengembara di Kedah, Kelantan dan Terengganu bagi melaksanakan tugas khalifah seperti yang di amanahkan oleh gurunya.  Di Kelantan beliau menumpang di rumah seorang yang di kenali sebagai Haji Awang di jalan Atas Bonggol, Kota Bharu. Terjadi juga beberapa isu yang tidak menyenangkan peribadi beliau saat beliau berada di Kelantan namun biarlah perkara itu saya ulas kemudian. Lagi tempat yang beliau kunjungi untuk berdakwah termasuklah di Singapura, Utara Bangkok di Thailand, Burma dan Kepulauan Riau.

 Beliau meninggal dunia pada tahun 1926 Masihi dan meninggalkan 3 orang isteri dan 16 orang anak.

Dalam bidang penulisan beliau hanya sempat menulis atau menyusun beberapa risalah sahaja seperti risalah “al-Kasyf wa al-Nafis”, sebuah syair tanpa tajuk di dalam bahasa arab yang mengkritik kaum wahabi dan risalah mengenai selawat ke atas Nabi Muhammad s.a.w. Dan yang di lantik selepas beliau dari kalangan ahli keluarganya ialah Haji Abdullah bin Haji Muhammad Said sebagai pemimpin keluarga besar Tarekat Ahmadiah. Namun juga Sheikh Haji Abdullah sering sahaja menyerahkan tugas kepada adiknya iaitu Haji Ahmad bin Muhammad Said.

Bersambung..